Ο εθνικός διάλογος για την παιδεία, το νέο λύκειο και η κρυφή γοητεία της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Πηγή: Alfavita

του Γιώργου Καλημερίδη

Η εκπαιδευτική κοινότητα έχει πλέον στα χέρια της το τελικό πόρισμα της Επιτροπής του Εθνικού Διαλόγου. Ένα κείμενο 130 σελίδων που επιθυμεί να αποτελέσει τον οδικό δείκτη της μεταρρύθμισης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Τα τελικά πορίσματα της Επιτροπής, σύμφωνα με τον πρόεδρό της,  είναι αποτέλεσμα πολλών συζητήσεων, συμμετοχής πάνω από 120 προσωπικοτήτων από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, δημοσιεύσεων στην ηλεκτρονική σελίδα του διαλόγου και της μαζικής συμμετοχής της εκπαιδευτικής κοινότητας. Η έκθεση συνεπώς σύμφωνα με τους συντάκτες της  είναι προϊόν συνολικής, συνθετικής προσπάθειας και διάλογου.

Εμείς θα επικεντρωθούμε, όπως δηλώνει και ο τίτλος του άρθρου, σε μια μόνο διάσταση της έκθεσης, την πρότασή της για το νέο δίχρονο λύκειο και συνακόλουθα και τον νέο τρόπο εισαγωγής στο πανεπιστήμιο. Σε μεγάλο βαθμό είναι και το κυρίαρχο στοιχείο της έκθεσης.

Η πρόταση της Επιτροπής Διαλόγου

Η πρόταση της Επιτροπής Διαλόγου είναι ένα νέο διετές και ισχυρό Λύκειο, με αξιόπιστο εθνικό απολυτήριο και σε αποσύνδεση από τις εισαγωγικές εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Δεν τεκμηριώνεται βέβαια γιατί η αποσύνδεση του Λυκείου από τις εισαγωγικές εξετάσεις θα πρέπει να σημαίνει και συρρίκνωση του σε δύο χρόνια ή γιατί επιλέγεται μια εκπαιδευτική δομή που συνεχίζει να αναπαράγει το διαχωρισμό διαφορετικών εκπαιδευτικών βαθμίδων (δημοτικό-γυμνάσιο-λύκειο) και διακριτών εκπαιδευτικών δικτύων  (γενική-τεχνική εκπαίδευση). Δεν θα μείνουμε όμως εδώ. Αν καταλαβαίνουμε επίσης καλά,  στο τέλος της Δ γυμνασίου, στα 16 θα υπάρχει εξέταση, όπως συμβαίνει και στο αγγλικό εκπαιδευτικό σύστημα, διότι όπως τονίζεται “ θα είναι το σημείο, όπου θα οριστικοποιείται η απόφαση των μαθητών και των μαθητριών για τη συνέχεια της εκπαιδευτικής τους πορείας (σελ. 28)” .

Στο νέο διετές Λύκειο κάθε μαθητής θα μπορεί να μελετάει 6 μαθήματα δύο υποχρεωτικά και τέσσερα μετά από προσωπική του επιλογή. Τα υποχρεωτικά μαθήματα είναι τα μαθήματα της νεοελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας και τα αγγλικά. Το πρόγραμμα θα συμπληρώνεται από την επιλογή που θα κάνει κάθε παιδί από 4 ομάδες : Μαθηματικά- Πληροφορική, Φυσικές Επιστήμες, Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Πολιτισμός και Τέχνη. Το κάθε παιδί καταρτίζει ένα ατομικό επί της ουσίας πρόγραμμα, ενώ εισάγεται η καινοτομία ότι όλα τα μαθήματα θα προσφέρονται σε δύο επίπεδα : σε βασικό και σε υψηλό. Για να πάρει κάποιος εθνικό απολυτήριο και άρα να έχει πιθανότητες εισαγωγής στο πανεπιστήμιο θα πρέπει να έχει επιλέξει τρία μαθήματα υψηλού επιπέδου. Έχει τη δυνατότητα να πάρει και περισσότερα μαθήματα σε υψηλό επίπεδο, είτε λόγω ενδιαφέροντος είτε για να διευκολυνθεί στις σπουδές του. Η παρακολούθηση στα μαθήματα θα αντιστοιχηθεί με διεθνείς μονάδες, ώστε να διευκολύνεται η κυκλοφορία των μαθητών/μελλοντικών φοιτητών σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα στο εξωτερικό.
Το νέο πρόγραμμα του Λυκείου έχει και δύο άλλες προϋποθέσεις στο πρόγραμμά του, την εκπόνηση ενός δοκιμίου και τη συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας από τη μεριά των νέων. Σύμφωνα με την έκθεση “Τέτοιες δράσεις θα είναι, για παράδειγμα, η προσφορά εργασίας σε μία δομή της τοπικής αυτοδιοίκησης, η συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα της ειδικής αγωγής, των προσφυγικών ομάδων, η βοήθεια σε κατ’ οίκον προγράμματα για ηλικιωμένους, τραυματίες κλπ., σε προγράμματα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος όπως είναι η αναδάσωση και καθαριότητας του σχολείου ή κοινών χώρων, και άλλες παρόμοιες δράσεις. Ο συντονισμός των προγραμμάτων αυτών θα γίνεται από εκπαιδευτικούς του σχολείου, οι οποίοι θα έχουν την ευθύνη της παρακολούθησης της πορείας των μαθητών, αλλά και της υποστήριξης τους όπου χρειαστεί”. Δεν θα σχολιάσουμε τι μπορεί να σημαίνουν τα παραπάνω για μια χώρα στην οποία έχει πλήρως αποδομηθεί το κοινωνικό κράτος και οι υπηρεσίες του.
Αυτή είναι πολύ συνοπτικά η νέα δομή του Λυκείου η οποία έχει μερικές πολύ σημαντικές καινοτομίες όπως :  κοινωνική εργασία, εκπόνηση δοκιμίου, μαθήματα σε βασικό και υψηλό επίπεδο και τα αγγλικά ανώτερου επιπέδου ως βασικό μάθημα. Υπογραμμίζουμε με έμφαση ότι, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, η συγκεκριμένη πρόταση είναι προϊόν διαλόγου και συλλογικής επεξεργασίας. Ισχύει όντως  κάτι τέτοιο; Ή μήπως να το πάρει το ποτάμι και να μιλήσουμε για τους πραγματικούς εμπνευστές της πρότασης; Να το πάρει το ποτάμι.

Το Διεθνές Μπακαλορέα και  οι αριστεροί ντίλερς της ιδιωτικής εκπαίδευσης
Το Διεθνές Απολυτήριο (International Baccalaureate Diploma Programme) είναι ένα διετές πρόγραμμα σπουδών για τους μαθητές των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, προκειμένου να τους προετοιμάσει αποτελεσματικά για ένα φάσμα εξειδικευμένων σπουδών στο εξωτερικό. Το ΙΒ Diploma Programme διευθύνεται από έναν ιδιωτικό οργανισμό αναγνωρισμένο από το συμβούλιο της Ευρώπης και ο συγκεκριμένος τίτλος σπουδών παρέχεται στα πιο ακριβά ιδιωτικά λύκεια της Ελλάδας και υπόσχεται την άμεση εγγραφή των κατόχων του στα καλύτερα διεθνώς πανεπιστήμια. Η ύπαρξη του σχετίζεται συνεπώς με τη δράση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων διεθνώς τόσο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όσο και στην τριτοβάθμια, καθώς διευκολύνει την κινητικότητα των φοιτητών στο εσωτερικό της διεθνούς πανεπιστημιακής αγοράς που όπως είδαμε ενδιαφέρει και τους συντάκτες του τελικού πορίσματος του εθνικού διαλόγου.
Πώς σχετίζονται όλα αυτά με το νέο Λύκειο που προτείνεται; Εμείς δειγματοληπτικά θα περιγράψουμε το IB (Διεθνές Απολυτήριο), όπως αυτό παρουσιάζεται την ιστοσελίδα του Ελληνοαμερικάνικου Εκπαιδευτικού ιδρύματος- Κολέγιο Ψυχικού, κείμενο που επισυνάπτουμε. Τα συμπεράσματα λίγο αργότερα.
Το Διεθνές Απολυτήριο είναι διετές και αφορά τη Β και Γ Λυκείου. Από εδώ μπορούμε να καταλάβουμε και γιατί η εμμονή σε ένα τετραετές Γυμνάσιο και ένα δίχρονο Λύκειο. Οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι  να πάρουν 6 μαθήματα, όπως και στην πρόταση της έκθεσης του Εθνικού Διαλόγου. Τρία σε υψηλό επίπεδο (high level) και τρία σε βασικό επίπεδο (standard level), όπως και στο δικό μας νέο Λύκειο. Πέρα από τη Γλώσσα-Λογοτεχνία και τα Αγγλικά, οι μαθητές πρέπει να επιλέξουν μαθήματα από 4 ομάδες μαθημάτων, οι οποίες περιλαμβάνουν Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Μαθηματικά, Πειραματικές Επιστήμες (Βιολογία, Χημεία, Φυσική κτλ) και  τέλος την ενότητα Τέχνες και Πολιτισμός. Αυτή είναι ακριβώς και η δομή και στο δικό μας νέο Λύκειο . Καλούνται επίσης να εκπονήσουν ένα Εκτεταμένο Δοκίμιο (Extended Essay), να έχουν εξαιρετική γνώση της αγγλικής γλώσσας και να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα Creativity-Action-Service (CAS). Τι περιλαμβάνουν οι CAS “ συμμετοχή σε δράσεις της Μαθητικής Κοινότητας, συμμετοχή σε περιβαλλοντικές δραστηριότητες, στο Christmas Bazaar, εθελοντική βοήθεια σε ηλικιωμένους, άτομα με ειδικές ανάγκες”. Μπίνγκο και δεν είναι σύμπτωση ασφαλώς.
Άρα εδώ και έξι μήνες υποτίθεται ότι γινόταν διάλογος για το δημόσιο σχολείο για να δημοσιευτεί τελικά το πρόγραμμα μαθημάτων των ιδιωτικών επιχειρήσεων στο χώρο της εκπαίδευσης και των αντίστοιχων εκπαιδευτικών τους προγραμμάτων. Μια απλή ανάγνωση-σύγκριση ανάμεσα στο πρόγραμμα του Κολεγίου, αλλά και οποιουδήποτε ιδιωτικού κολεγίου παρέχει το ΙΒ και του πορίσματος της Επιτροπής Διαλόγου νομίζω λύνει κάθε απορία.

Συμπεράσματα
Λίγα λόγια και σταράτα μέσα από τέσσερις υπογραμμίσεις :
α. Αποκαλύπτεται περίτρανα ο προσχηματικός χαρακτήρας του διαλόγου, ο οποίος καταλήγει να αναπαράγει ένα ιδιωτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης. Ο Διάλογος καταλήγει στη διαφήμιση συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων στο χώρο της εκπαίδευσης. Αυτή είναι η Αριστερά των Μνημονίων και δεν μπορούν να υπάρχουν πλέον αυταπάτες. Ούτε η Δεξιά του κύριου Μητσοτάκη δεν προχώρησε τόσο.
β. Η διανοητική υπεροψία κάποιων υποτιμά τη συλλογική νοημοσύνη της εκπαιδευτικής κοινότητας.  Η υπεροψία τους δεν μπορεί όμως να αποκρύψει ότι υπάρχουν μέγιστες, όχι μόνο πολιτικές, αλλά και ηθικές ευθύνες. Γιατί δεν υπάρχει σαφής αναφορά στη γοητεία που ασκεί το Διεθνές Απολυτήριο στις προτάσεις του Εθνικού Διαλόγου; Πώς μια συλλογική υποτιθέμενη εθνική προσπάθεια διαλόγου κατέληξε να αναπαράγει ένα επιχειρηματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα ; Ποια οικονομικά συμφέροντα εξυπηρετεί η γενίκευση του προγράμματος του Διεθνούς Απολυτηρίου που συγκινούσε είναι αλήθεια και προηγούμενους υπουργούς Παιδείας; Πρέπει να δοθούν απαντήσεις.
γ. Μην τολμήσετε να πάτε να νομοθετήσετε το πρόγραμμα των κολεγίων  θα βρείτε όχι εμάς απέναντί σας, αλλά το σύνολο της νεολαίας και των παιδιών της εργατικής τάξης.
δ. Για τους πιο πονηρούς που θα σπεύσουν να ισχυριστούν ότι επιτέλους γενικεύεται η ποιοτική παιδεία της αριστείας και γίνεται προσβάσιμη για τα όλα τα παιδιά, απαντάμε αλλού αυτά . Το νέο Λύκειο επιδιώκει να τσακίσει τα μορφωτικά δικαιώματα της νέας γενιάς, αυτή είναι αλήθεια και το ξέρουμε όλοι μας. Επιχειρείται να διαμορφωθεί ένα ελιτίστικο λύκειο για λίγους, εσωτερικά διαφοροποιημένο ανάμεσα σε αυτούς που θα παίρνουν απλή πιστοποίηση  και αυτούς που θα πηγαίνουν για το εθνικό απολυτήριο. Με την εξέταση στα 16 και με το συγκεκριμένο πρόγραμμα μαθημάτων τα οποίο συνδέεται με το συμβολικό και οικονομικό κεφάλαιο των κυρίαρχων κοινωνικών ομάδων επιδιώκεται να αυξηθεί ο αριθμός των παιδιών που θα στραφεί στις πιο υποβαθμισμένες μορφές τεχνικής εκπαίδευσης και τελικά στην απλήρωτη εργασία των ποικίλων μαθητειών. Τέλος, με το συντελεστή που θα θεσμοθετηθεί στον τρόπο επιλογής των πανεπιστημιακών σχολών πάμε με μαθηματική ακρίβεια σε κλείσιμο σχεδόν όλων των περιφερειακών πανεπιστημιακών τμημάτων και σε συρρίκνωση της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης . Προς μεγάλη χαρά των διάφορων εκπαιδευτικών επιχειρήσεων που είναι και οι μόνοι συνομιλητές, από ότι φαίνεται,  του υπουργείου και των διανοουμένων του.
Αυτό το εκπαιδευτικό σχέδιο όμως, να είστε σίγουροι ότι δεν θα υλοποιηθεί ποτέ, γιατί τον τελευταίο λόγο τον έχει πάντα η νέα γενιά.

https://www.alfavita.gr/sites/default/files/attachments/programma_spoydon-axiologisi_mathiton.pdf

(Μια ακόμα) Απάντηση στη Σώτη Τριανταφύλλου

Στις 28/09/2011 δημοσιεύτηκε στο έντυπο Athens Voice ένα κείμενο της Σώτης Τριανταφύλλου με τίτλο «Σχολική χρονιά – Ο χαμένος ορίζοντας». Το κείμενο αυτό είναι σωστό σε πολλά σημεία του αλλά στο πολιτικό του «δια ταύτα» είναι βαθειά συντηρητικό και φιλοκυβερνητικό. Ο συνδυασμός αυτός το καθιστά επικίνδυνα αποπροσανατολιστικό και γι αυτό αισθάνθηκα ως καθήκον μου να το απαντήσω δημόσια. Λέει λοιπόν η κα Τριανταφύλλου:

Όσοι από τους συνομηλίκους μου έχουν γίνει γονείς παραπονιούνται ότι τα παιδιά τους –που φοιτούν στο λύκειο και στο πανεπιστήμιο– «πιέζονται» πολύ. Όταν διαφωνώ μου λένε: «Δεν έχεις παιδιά, δεν ξέρεις…»

Καλά σας λένε οι φίλοι σας να τους ακούτε τους φίλους. Τα παιδιά σήμερα πιέζονται πολύ. Όχι όλα βέβαια, τα καλύτερα παιδιά πιέζονται, αυτά που έχουν στόχους και όνειρα και δεν έχουν παραδοθεί – ακόμα- στον μηδενισμό. Ήδη από την αρχή του κειμένου σας παραδέχεστε πως μιλάτε για κάτι που δεν ξέρετε, πρακτική την οποία στη συνέχεια κατηγορείτε.

Το λύκειο είχε υποτιμηθεί από τότε που ήμουν κι εγώ μαθήτρια: στη δευτέρα και στην τρίτη λυκείου διαβάζαμε περισσότερο για το φροντιστήριο (για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο) παρά για το σχολείο. Εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια, το απολυτήριο του λυκείου είναι ένα παλιόχαρτο· μπορεί να το αποκτήσει ακόμα κι ένας ημιαναλφάβητος – ο οποίος, στη συνέχεια, μπορεί να μπει στο πανεπιστήμιο (εφόσον οι βάσεις είναι χαμηλές) και να γίνει καταληψίας και αιώνιος φοιτητής

Γεγονός, αλλά όχι τυχαίο. Σύμπτωμα ενός πάσχοντος εκπαιδευτικού συστήματος το οποίο καλλιεργήθηκε από μια σειρά κυβερνήσεων, υπηρετήθηκε χωρίς έντονες  αντιρρήσεις από γενιές εκπαιδευτικών, ενώ και οι γονείς έχουν μικρότερο μερίδιο ευθύνης. Το πάσχων εκπαιδευτικό σύστημα είναι ένα επιχείρημα που χρησιμοποιεί και το υπουργείο για να προπαγανδίσει το «αναμορφωτικό» του έργο, το κρατάμε αυτό. Οσο για το «καταληψίας και αιώνιος φοιτητής» καλό είναι να πούμε ότι αυτές οι δύο ιδιότητες δεν ταυτίζονται. Πολλοί αιώνιοι φοιτητές είναι εργαζόμενοι και καθόλου καταληψίες ενώ πολλοί καταληψίες είναι καλοί έως άριστοι φοιτητές. Αυτή βεβαίως είναι η δική μου εκτίμηση. Ο λόγος μου ενάντια στο λόγο σας.

Αντί να δίνουμε βάρος και σπουδαιότητα στο σχολείο, αντί να είναι «δύσκολες» οι εξετάσεις για το απολυτήριο (όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες), στην Ελλάδα οι μαθητές ενθαρρύνονται να παραμελούν το σχολείο ώστε να μπουν στο πανεπιστήμιο.

Δε θα μπορούσα να συμφωνώ περισσότερο, πραγματικά. Αυτό που εντέχνως παραλείπει να πει η συγγραφέας είναι από ποιους ενθαρρύνονται. Παραπέμπω στον προηγούμενο επιμερισμό ευθυνών.

Εξάλλου, χάνονται πολλές σχολικές ώρες λόγω αποχών: στην Ελλάδα οι πολίτες φαίνεται να αποκτούν πολιτικά δικαιώματα πολύ νωρίτερα από την ηλικία της ψήφου – παιδιά δεκατεσσάρων ετών διαδηλώνουν για ζητήματα που, όπως είναι φυσικό, δεν γνωρίζουν.

Αφού λοιπόν μια χαρά συμφωνήσαμε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα πάσχει, γιατί μου το χαλάτε τώρα; Κατ’ αρχάς να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: δεν χάνονται πολλές ώρες λόγω αποχών και καταλήψεων, χάνονται κάποιες ώρες αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημα. Τα παιδιά δεν είναι ηλίθια όπως ίσως βολεύει κάποιους να πιστεύουν, την παθολογία του σχολείου την βιώνουν καθημερινά, απέχουν και αντιδρούν δηλώνοντας την απαξίωσή τους προς ένα σύστημα που όλοι συμφωνούμε πως είναι σάπιο. Δεν το επικροτώ, το κατακρίνω και το αντιμάχομαι αλλά παράλληλα το κατανοώ.

Πράγματι, υπάρχουν παιδιά που «πιέζονται», προσπαθώντας να τα βγάλουν πέρα με το σχολείο, το φροντιστήριο, τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα φουφουτικά, τα μαθήματα του βιολιού και του βιολοντσέλου.

Πράγματι και να μην το γελάτε αφ υψηλού. Πιέζονται γιατί έχουν μάθει από μικρά ότι στο νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο, του οποίου φαίνεται να υπεραμύνεστε, ο ανταγωνισμός είναι σκληρός και πρέπει να μαζεύουν προσόντα αν θέλουν να γίνουν κάποιοι. Ξαναλέω, αυτοί που πιέζονται είναι «ο ανθός της ελληνικής νεολαίας» και όχι οι ημιαμόρφωτοι στους οποίους αναφερθήκατε πριν.

Κυρίως πιέζονται τα παιδιά με αγχωμένους γονείς και τα άλλα των οποίων οι γονείς πιστεύουν ότι ο κόσμος είναι ένα παλιό λάθος κι ότι πρέπει να γκρεμιστεί. Η πίεση προέρχεται από αυτό το διαδεδομένο είδος γονέων το οποίο συμμετέχει σε καταλήψεις σχολείων και κοινωνικές εκδηλώσεις όχλου καταργώντας κάθε κοινωνικό όριο και ρόλο. Τα παιδιά καταλήγουν θύματα ενός κοινωνικού πεσιμισμού: δέχονται σφυροκόπημα υπερβολικών προσδοκιών και σκοτεινών προφητειών περί μαζικής ανεργίας, πείνας, δικτατορίας και συντέλειας του κόσμου.

Ναι, καταλαβαίνω σε ποιους αναφέρεστε. Αναφέρεστε στους φίλους σας τους διανοούμενους της αριστεράς τους χωρίς ταξική συνείδηση. Αυτούς που είναι σαν εσάς αλλά κολλημένοι σε κάτι «παλιές»  ιδέες. Αυτούς τους «σχεδόν γενιά του πολυτεχνείου» Τσαντίζομαι όμως γιατί αυτή η φράση παίρνει μπάλα τον εργαζόμενο που βλέπει τη ζωή του και ότι ονειρεύτηκε για τα παιδιά του να καταρρέει σαν πύργος από τραπουλόχαρτα για ένα χρέος που δεν είναι δικό του. Τον μόλις άνεργο γονιό που δεν ξέρει πώς να πει στο παιδί του ότι πρέπει να κόψει  «τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα φουφουτικά, τα μαθήματα του βιολιού και του βιολοντσέλου». Κανετε πως δεν τον βλέπετε αυτόν; Δε μενει στη γειτονιά σας; Δεν συχνάζετε στα ίδια στέκια; Τον αγνοείτε επιδεικτικά;

Μια φίλη μου στενοχωριέται επειδή ο γιος της ξυπνάει στις έξι το πρωί για να πάει στο γραφείο· φοβάται, λέει, μήπως πάθει υπερκόπωση. Τη διαβεβαιώνω ότι εγώ ξυπνάω από τις έξι για να εργαστώ επί τριάντα έξι χρόνια ακριβώς –κι ότι δεν έπαθα ποτέ υπερκόπωση· αντιθέτως, αισθάνομαι περίφημα και χαίρομαι που δεν είμαι άνεργη. Γιος μιας άλλης φίλης, που σπουδάζει κάτι φιλοσοφικοκοινωνιολογικοκαλλιτεχνικό, φοβάται μαζί με τη μαμά του και τον μπαμπά του ότι δεν θα βρει δουλειά μετά το πτυχίο. Μα, για να έχουμε την απαίτηση να βρούμε δουλειά –αν δηλαδή αυτός είναι ο στόχος μας μπαίνοντας στο πανεπιστήμιο– πρέπει να κάνουμε την προσφυή επιλογή. Θέλω να πω, αν επί πέντε χρόνια συζητάμε περί στρουκτουραλισμού, κι αν τελικά δεν γίνουμε κορυφαίοι θεωρητικοί του πράγματος, η εξεύρεση εργασίας ίσως αποδειχθεί δύσκολη. Η εκπαίδευση είναι αυτοσκοπός – αλλά για όποιον θέλει και υποχρεώνεται να βρει δουλειά το συντομότερο, είναι απαραίτητες συγκεκριμένες επιλογές: στο παρελθόν, ήταν τιμή για τους ανθρώπους να ξέρουν μια «τέχνη»· αυτό τους προστάτευε από την ανεργία. Σήμερα δεν κάνουμε τίποτα με τα χέρια μας, είμαστε «άχρηστοι»: ειδικά οι γυναίκες, παρά τον παραδοσιακό ηρωισμό τους (μητρότητα, εργασία, νοικοκυριό) έχουν την τάση –ακόμα– να επιλέγουν γνωστικούς τομείς υπερβολικά θεωρητικούς και χωρίς εργασιακό αντίκρισμα.

Συμφωνούμε εδώ, απλώς για τα πρακτικά να τονίσω ότι τέτοιες σπουδές κάνατε, ότι είστε μια γυναίκα χωρίς  τον «παραδοσιακό ηρωισμό» στον οποίο αναφέρεστε αρα μιλάτε για εσάς και τον κύκλο σας. Αγνοείτε και πάλι ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας που είναι κομμώτριες αισθητικοί μοδίστρες σε βιοτεχνίες και τέτοια. Έχουν κι αυτές παιδιά, και φτύνουν αίμα για να τα μεγαλώσουν.

Ένας άλλος φίλος μου, μπαμπάς τεσσάρων παιδιών, αναρωτιέται πώς να αντιδράσει επειδή ο 13χρονος γιος του θέλει να γίνει φούρναρης. Ας γίνει φούρναρης! Πρόκειται για ένα συμπαθητικό και χρήσιμο επάγγελμα… Οι μπαμπαδομαμάδες θα έπρεπε να ανησυχούν μόνο για την υγεία των παιδιών – σωματική και ψυχική· για το πώς να μη γίνουν εγκληματίες, πρεζάκια ή και τα δύο.

Σωστή. Λίγο αφ υψηλού και πάλι αλλά σωστή.

Σήμερα η οικογένεια και το σχολείο δεν πλαισιώνουν τα παιδιά όπως θα όφειλαν. Μια καινούργια σχολική χρονιά αρχίζει με ελλείψεις και προβλήματα: η οικογένεια και το σχολείο πρέπει να λειαίνουν τις δυσκολίες, όχι να τις μεγεθύνουν.

Πάμε τώρα: ελλείψεις και προβλήματα που οφείλονται που; Που δημιούργησε ποιος; Κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε; Φοβόμαστε για τη δουλίτσα μας; Το πάσχων εκπαιδευτικό σύστημα που λέγαμε, με την καινούργια γιατρίνα που το ανέλαβε, ΠΕΘΑΙΝΕΙ. Δεν το χτύπησε θεομηνία, δέχεται επίθεση. Ήταν στραβό το κλίμα, τώρα το τρώει ο γάιδαρος. Κατανοητό;

Όταν ένα παιδί λέει «φοβάμαι», δεν του απαντάς «Κι εγώ τρέμω απ’ τον φόβο μου» – του απαντάς «Μη φοβάσαι, εγώ είμαι εδώ». Και φροντίζεις να είσαι συνεπής σ’ αυτό το «Εγώ είμαι εδώ».

Μάλιστα, έτσι πρέπει. Μόνο που δε φοβούνται απλώς οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς Δεν τρέμουν απλώς. Λιποθυμάνε από το φόβο. Το φόβο της επιβίωσης. Το φόβο της απόλυσης. Το φόβο που έντεχνα καλλιεργούν τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Δεν είναι όλοι ήρωες, τι να κάνουμε τώρα; Συμφωνώ πως έχουμε φανεί «λίγοι» όλοι μας σ’ αυτές τις περιστάσεις που απαιτούν μια υπέρβαση. Αλλά μη μας μαστιγώνετε κι εσείς η διανοούμενη, κι από πάνω αφήνετε στο απυρόβλητο τις ρημάδες τις περιστάσεις κι αυτούς που ευθύνονται γι αυτές!!

Τα παιδιά –οι μαθητές αλλά και τα μεγαλύτερα, οι φοιτητές– έχουν ανάγκη από πλαίσιο κανόνων μέσα στο οποίο να μπορούν να μελετούν και παραλλήλως να μαθαίνουν πώς να ζουν δίπλα στους άλλους.

Μάλιστα.

Από το 1974, το σχολείο και τα ΑΕΙ δεν παρέχουν αυτό το πλαίσιο, ούτε αποτελούν τόπο εργασίας: απλώς αναβάλλουν την προσαρμογή στον αληθινό κόσμο δημιουργώντας την αυταπάτη ότι το «κράτος» και η «εξουσία» θα αναλάβουν σύντομα τον ρόλο της μαμάς και του μπαμπά μας.

Στο ‘74 το τοποθετείτε αυτό. Ενδιαφέρον… Πριν το ‘74 το βλέπατε πιο καλό το πράγμα. Χμμμ…

Μπαίνοντας σε μια αίθουσα του Παντείου αγανακτώ με τη βρομιά και ρωτώ τους φοιτητές: «Γιατί υπάρχουν σκουπίδια κάτω;» και σκύβω να μαζέψω ό,τι μπορώ. Με κοιτούν σαν να κάνω κάτι αλλόκοτο, ενώ ο «συνδικαλιστής» μου απαντάει με ύφος περισπούδαστο και βλοσυρό: «Έχουν περικοπεί τα κονδύλια!»

Μπράβο σας που σκύβετε και μαζεύετε τα σκουπίδια, αλλά, πώς να το πώ, ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΙΚΟΠΕΙ ΤΑ ΚΟΝΔΥΛΙΑ, είναι αλήθεια, πείτε κάτι και γι αυτό!

Έχουν περικοπεί τα κονδύλια γι’ αυτό ρίχνετε στο δάπεδο πλαστικά ποτήρια και καλαμάκια; Ποιος θα τα μαζέψει; Η απάντηση είναι ότι, αφού στο σπίτι τα μαζεύει «η μαμά», στον δημόσιο χώρο θα τα μαζέψει «το κράτος»! Αν θέλαμε όμως να αποκτήσουμε αληθινή παιδεία, θα επιστρατεύαμε τους απλούς κανόνες: μάθε το μάθημά σου, φέρσου με ευπρέπεια, σεβάσου τους άλλους και τον χώρο σου. Για να επιστρατευτούν αυτοί οι κανόνες –τους οποίους επιζητούν και τα ίδια τα παιδιά παρότι συχνά αντιδρούν– πρέπει να γίνονται σεβαστοί από τους «μεγάλους»: αν πρυτάνεις περιφρονούν τις αποφάσεις του κοινοβουλίου, πώς περιμένουμε να λειτουργήσουν οι νόμοι και οι θεσμοί; Ποιος θα τους διδάξει στη σχολική τάξη και στο αμφιθέατρο;

Αν οι πολιτικοί που μας κυβερνούν περιφρονούν τους νόμους και το Σύνταγμα, εκεί εντοπίζεται το πρόβλημα της ανομίας στη χώρα! Αν η δικαιοσύνη σ’ αυτή τη χώρα λειτουργεί κατευθυνόμενα και επιλεκτικά, εκεί εντοπίζεται το πρόβλημα της ανομίας στη χώρα! Χρειάζεται να παραθέσω παραδείγματα;

Οι κανόνες είναι ανακουφιστικοί και τα παιδιά σπανίως τους παίρνουν προσωπικά όπως παίρνουν προσωπικά τον αυταρχισμό ή το χάος που επικρατεί, όχι σπάνια, στην οικογένειά τους. Το σχολείο και τα ΑΕΙ δεν είναι εξ ορισμού χώροι εξέγερσης: είναι εξ ορισμού χώροι μάθησης· για να εξεγερθούμε πρέπει πρώτα να μάθουμε αυτό εναντίον του οποίου ενδέχεται να εξεγερθούμε. Θυμάμαι, για παράδειγμα, πως όταν εργαζόμουν σε μια κινηματογραφική σχολή, αράδιαζα τα γεγονότα και περιέγραφα τα κινήματα της ιστορίας του κινηματογράφου –το γαλλικό νέο κύμα, λόγου χάρη, το οποίο βαριέμαι θανάσιμα– χωρίς να αναφέρω τι μου άρεσε και τι όχι. Δεν βρισκόμουν εκεί για να κατεδαφίσω τη νουβέλ βαγκ – βρισκόμουν για να ανοίξω ένα δρόμο γνώσεων και κρίσης. Αν κάποιος από τους σπουδαστές, μετά από έρευνα, κατέληγε ότι η νουβέλ βαγκ είναι υπερτιμημένη, τότε απλώς θα συμφωνούσαμε. Με την ίδια λογική, όταν διδάσκεις αμερικανική ιστορία, δεν λες στα παιδιά ότι ο Τζέφερσον ήταν δουλοκτήτης και παλιοχαρακτήρας· τους λες ότι ήταν ένας από τους ιδρυτές των Ηνωμένων Πολιτειών… Στη συνέχεια, ίσως ακολουθήσει αμφισβήτηση και εξισορρόπηση. Το σχολείο δίνει βασικές πληροφορίες και ανοίγει έναν ορίζοντα: δεν είναι λέσχη συζητήσεων. Η «συζήτηση» είναι η λύση για τον αμήχανο, ανασφαλή και αμαθή καθηγητή που δεν έχει αρκετή αυτοπεποίθηση για να κάνει μάθημα.

Η τόσο προωθημένη άποψή σας για την εκπαίδευση λοιπόν συνοψίζεται εδώ: μας λέτε ότι το σχολείο είναι παροχέας γνώσεων. Μα, ούτε οι οραματιστές του Φιλανδικού συστήματος δεν θα συμφωνούσαν μαζί σας. Δε θέλω να σας στενοχωρήσω αλλά αυτή την άποψη μόνο στο Ριζοσπάστη την έχω διαβάσει…

Όπως η «σύντηξη», η κατάργηση των ορίων, είναι η στάση του γονέα που προσκολλάται στα παιδιά του και στην εφηβική ηλικία. 

Εντάξει, σωστά, παραπέμπω όμως στην πρώτη παράγραφο, σ αυτο που σας λένε οι φίλοι σας.

Κρίμα, γιατί μου άρεσαν πολύ κάποια βιβλία σας…

Γ.Β.

Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΕΡΑΣ: Καλή σχολική χρονιά ΔΑΣΚΑΛΕ !

του Χρήστου Κάτσικα

Δάσκαλος γίνε, αλήθεια αν ήρωας είσαι.

Σε μια Βαβέλ δεμένους μας κρατάνε κακά στοιχειά, το μάγεμα τους λύσε !

Κ. Παλαμάς

Καλή σχολική χρονιά δάσκαλε των παιδιών μας!

Προσγειώσου! Προσγειώσου στον «τσακισμένο» σου μισθό που σε εξαναγκάζει σε δεύτερη δουλειά… Προσγειώσου στο συνωστισμό των τάξεων των παιδιών από διαφορετικές πατρίδες… Προσγειώσου στο σχολείο – απομίμηση φροντιστηρίου… Προσγειώσου στον παιδαγωγικό σου ρόλο που όλο και περισσότερο εξουθενώνεται από το ρόλο του εξεταστή, του επιτηρητή, του συμβολαιογράφου επιδόσεων, του διανομέα φωτοτυπιών… Προσγειώσου στα διδακτικά καθήκοντά σου που όλο και περισσότερο «χαρακώνονται» από τις γραφειοκρατικές – διοικητικές υποχρεώσεις που θα σου αναθέσουν… Προσγειώσου στα δεκάδες μάτια των δυσαρεστημένων μαθητών οι οποίοι προετοιμάζονται μέρα – νύχτα στο διπλανό φροντιστήριο… Προσγειώσου στα καχύποπτα μάτια των γονιών που πληρώνουν μια περιουσία έξω από το σχολείο για την εκπαίδευση των παιδιών τους και έχουν μάθει να σε θεωρούν υπεύθυνο γι’ αυτό… Προσγειώσου στη λάσπη του «τεμπέλη», του «ιδιαιτεράκια», στις ταμπέλες που σου έχουν έντεχνα φορέσει οι κυβερνήσεις μέσω των ηλεκτρονικών τους κουβερνάντων… Προσγειώσου στην ευθυνοφοβία κάποιου διευθυντή που δεν σε εμπιστεύεται και «επικοινωνεί» μαζί σου μέσω της απειλής της αξιολόγησης που έρχεται… Προσγειώσου στα σαράντα χρόνια δουλειάς που σου υφαίνουν σα σάβανο …

Προσγειώσου και αμέσως απογειώσου! Υπολόγισε τις δυσκολίες και ταυτόχρονα περιφρόνησέ τες! Άφησε τα οράματά σου, τις προσδοκίες σου να υπερβούν τους τέσσερις τοίχους του σχολείου και τους χαμηλούς ορίζοντες ενός προκατασκευασμένου ρεαλισμού.

Αρνήσου το πατρόν του ΔΝΤ και των αγορών που ονειρεύονται να έχουν «αιώνια» µια νεολαία να λιώνει όπως το χιόνι στο βουνό για να αυξάνουν τις εµπορικές ιδέες τους…

Αρνήσου στο κράτος – εργοδότη να σου φέρεται σαν επιχειρηματίας και να θέλει το σχολείο ένα εμπορικό μαγαζί και τον εκπαιδευτικό έναν κακοπληρωμένο και υπάκουο υπάλληλό του. Απαίτησε ό,τι σου ανήκει για να ζεις με αξιοπρέπεια.

Αρνήσου τους λογιστικούς υπολογισμούς μιας πολιτικής που με το απατηλό σύνθημα «πρώτα ο μαθητής» δεν διστάζει, στη λογική του «Συμφώνου λιτότητας και περικοπών», να συγχωνεύει τμήματα και σχολεία, αδιαφορώντας για την υποβάθμιση των όρων μάθησης και διδασκαλίας και για τις πολύπλευρες ψυχοπαιδαγωγικές και κοινωνικές συνέπειες.

Αρνήσου το  ξεροκόμματο των υπερωριών το οποίο ετοιμάζονται να σου πετάξουν για να καλύψεις τα κενά που αφήνουν ακάλυπτα αυτοί οι ίδιοι  που κρατάνε έξω από την πόρτα του σχολείου χιλιάδες συναδέλφους σου αδιόριστους, τα ίδια σου τα παιδιά που με τόσο κόπο τα σπούδασες, γιατί έτσι ορίζει η δική τους πολιτική που, αδιάντροπα,  την έχουν ονομάσει εξορθολογισμό και εξυγίανση.

Μετάτρεψε το σχολείο από χώρο «εξεταστικής θυσίας», από μια άχαρη και ψυχρή «αίθουσα αναμονής» στην οποία αναγκαστικά περιμένει ο μαθητής μέχρι να έρθει η ώρα του μοιράσματος των τίτλων, σε χώρο γνώσης, διεκδίκησης, ζωής.

Υπονόμευσε την ανταγωνιστική σχολική ατμόσφαιρα, δημιουργώντας όρους συνεργασίας, επιβραβεύοντας τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη, επιχειρηματολογώντας υπέρ της θέσης, ότι «τα καλύτερα όνειρα στη ζωή μας είναι τα συλλογικά!».

Γνώρισε τους μαθητές σου όχι μόνο με το αυστηρό κριτήριο της επιτυχίας ή της αποτυχίας τους στο σχολείο, αλλά με τα βασικά στοιχεία της κοινωνικής τους ταυτότητας. Δώσε στις τάξεις ένα άλλο χρώμα, πιο ανθρώπινο, πιο ζωηρό, πιο κοινωνικό. Επισήμανε σε όλους τους τόνους και προς όλες τις κατευθύνσεις ότι το σχολικό σύστημα δεν έχει το δικαίωμα να δημιουργεί παραμελημένα παιδιά.

Σκύψε πάνω στα παιδιά των «τελευταίων θρανίων», αφουγκράσου τις ανάγκες τους, μάθε τους γράμματα. Στάσου στα ξένα παιδιά, πλησίασέ τα, κατάλαβε ότι δεν είναι αυτά το πρόβλημα, αντίθετα αυτά έχουν χίλια προβλήματα. Μην επιτρέψεις, από συναδελφική αλληλεγγύη, σε κανέναν να κάνει το «στιγματισμό» διδακτέα ύλη για το μαθητή.

Πείσε τους μαθητές σου ότι οι σχέσεις σας μπορούν να πάψουν να είναι ανταγωνιστικές όταν η ουσιαστική συμμετοχή τους στη σχολική ζωή θα δρομολογηθεί στους όρους θέσπισης και τήρησης κανόνων που θα εξασφαλίζουν δικαιώματα και καθήκοντα σε όλους.

Αφόπλισε τον ωχαδελφισμό, τη λογική τού «τόσα παίρνω, τόσο δουλεύω». Κατέβασε την καρδιά σου από την έδρα, αφουγκράσου τα χτυποκάρδια, μετάτρεψε τους μαθητές σου σε παρατηρητές – δράστες, διέγειρε την παρατηρητικότητά τους, ανάγκασέ τους να πάρουν αποφάσεις, δώσε τους επιχειρήματα, ώθησέ τους στη συνειδητοποίηση.

Πρόβαλε το ρόλο του δασκάλου – εμψυχωτή, αρνήσου τη μετατροπή σου σε μικρόψυχο ελεγκτή, σε συμβολαιογράφο επιδόσεων, μην αφήνεις να σε μετατρέψουν σε κακοπληρωμένο τεχνικό χωρίς διάθεση και χαμόγελο.

Άφησε άναυδους τους σοφούς του υπουργείου, τους µάγιστρους και τους διανοούµενους της αυλής και της οθόνης, διασάλευσε την «τάξη», άναψε φωτιές στην καρδιά και το μυαλό των μαθητών σου και των γονιών τους και επανέφερε στο προσκήνιο τη ζωντανή πολιτική και την αποτελεσµατικότητά της, και µαζί τον κόσµο των δραστήριων-δυσαρεστηµένων!

ΠΗΓΗ

Καθηγητές σε απόγνωση

Της Τασίας Λιόντου.

Πρώτη Σεπτέμβρη και ξεκινάω για το σχολείο που φέτος θα διδάξω, σε ένα εσπερινό γυμνάσιο κάπου στα δυτικά, με σκέψεις συνηθισμένες: πώς θα πλησιάσω αυτά τα παιδιά που το πρωί δουλεύουν και το βράδυ έρχονται σχολείο, πρέπει να τους κάνω να αγαπήσουν την ποίηση, δεν θα δώσω βαρύτητα στη γραμματική, μπλα-μπλα. Μπαίνω στο γραφείο των καθηγητών, σε ένα χώρο που βρόμαγε εγκατάλειψη, σε ένα σκουπιδότοπο καλυμμένο από δέκα -και βάλε- πόντους σκόνη. Πριν προλάβω να μιλήσω ακούω μία συνάδελφο να ρωτάει φρικαρισμένη γιατί ο χώρος είναι έτσι. Η απάντηση, από τον νεοδιορισθέντα διευθυντή, ήταν άμεση: δεν έχουμε καθαρίστρια και ο αρμόδιος αντιδήμαρχος έχει εξαφανιστεί. Άρχισαν τα όργανα σκέφτηκα, αλλά δεν πειράζει… καλή καρδιά.

Έλα, όμως, που ύστερα από λίγο άρχισε να νυχτώνει. Τι κάνουν οι κοινοί θνητοί όταν νυχτώνει; Πατάνε το διακόπτη του ρεύματος· αυτό έκανα και εγώ, χωρίς αποτέλεσμα. Οι διάδρομοι, οι σκάλες και οι τουαλέτες σε απόλυτο σκοτάδι. Η απάντηση ήρθε από τους ανθρώπους που ήταν και πέρσι στο σχολείο: φώτα μόνο στα γραφεία και σε κάποιες τάξεις, από τον προηγούμενο Φλεβάρη περιμένουν τον δήμο να αλλάξει τις λάμπες στους υπόλοιπους χώρους. Εντάξει, σκέφτηκα… καλή καρδιά. Θα πάω να δω τι λάμπες χρειάζονται στις τουαλέτες και θα τις αλλάξω, τουλάχιστον εκεί. Σιγά το δύσκολο. Ξεκλειδώνω, κοιτάζω ψηλά και τότε το είδα: η λάμπα βρισκόταν σε απόσταση 5 μέτρων από το έδαφος και, εννοείται, ότι σκάλα δεν υπάρχει.
Πριν προλάβω να σκεφτώ τι θα κάνω, μας καλεί ο διευθυντής σε συνεδρίαση. Ενημερώθηκε, μας είπε, από τον προϊστάμενο ότι τα βιβλία πριν από τα τέλη Οκτώβρη (υπολογίστε εσείς Νοέμβρη-Δεκέμβρη) δεν πρόκειται να έρθουν. Θα μας στείλουν, όμως, CD ROM. Πες το, βρε άνθρωπε, παραλίγο να τρομοκρατηθώ. Τι θα το κάνουμε το CD ROM; Θα το κόψουμε, με μηχάνημα που δεν έχουμε, σε CDs τα οποία δεν έχουμε, και θα τα δώσουμε στους μαθητές οι οποίοι θα έρχονται στο σχολείο με τα laptop, που επίσης δεν ξέρουμε αν έχουν. Υπάρχει, όμως, και μέριμνα για τους μαθητές που δεν διαθέτουν ατομικό laptop. Θα βγάζουμε, λέει, φωτοτυπίες στο φωτοτυπικό το οποίο δεν έχει τόνερ και σε Α4 που από πέρσι ακόμα τις πλήρωναν οι καθηγητές από την τσέπη τους.
Θα φύγω, ήταν η πρώτη μου σκέψη, θα πάρω απόσπαση για αλλού. Πού θα πας, ξανασκέφτηκα, έτσι είναι παντού, θα κάτσεις και θα παλέψεις. Πήρα και εγώ έναν κουβά, ένα σφουγγάρι, απορρυπαντικά και ξεκίνησα να καθαρίζω. Σιωπηλά άρχισαν να κάνουν όλοι το ίδιο. «Δεν τη θέλουμε την παρακμή σας», ψιθύρισε ένας συνάδελφος την ώρα που καθάριζε τα τζάμια. Δεν τη θέλουμε, λέω και εγώ, ούτε για εμάς ούτε για τα παιδιά μας.

*Η Τασία Λιόντου είναι καθηγήτρια Γυμνασίου.

πηγή

niemandsrose: Η μυρωδιά της απουσίας

Κυρίες και κύριοι,

είμαι η κυρία Λαμπροπούλου που είχα βγει στο Alter. Έχω το παιδάκι μου άρρωστο […] Τρεις αναπτήρες, ένα ευρώ […].

Η σχολική σεζόν ξεκινάει. Χωρίς βιβλία. Φωτοαντίγραφα σε φωτοτυπάδικα πλήρη ακτινοβολίας. Υπάλληλοι ημιαπασχολούμενοι συμβασιούχοι χωρίς επίδομα ανθυγιεινής εργασίας. Ανοίγουν καπάκια, ανοίγουν βιβλία, όπως οι πουτάνες ανοίγουν τα πόδια τους, μπρος- πίσω σκαννάρει το τζάμι της μηχανής, βγαίνουν οι Α4, όπως βγαίνει και πετιέται η χρησιμοποιημένη καπότα του πληρωμένου έρωτα. Οι φωτοτυπίες είναι μια ξεφτίλα που θα έπρεπε η ευτέλειά της να περιορίζεται σε ευτελή έγγραφα: δικόγραφα, τοπογραφικά, αστυνομικές ταυτότητες και φορολογικές δηλώσεις.

Τα βιβλία, κωθώνια των επιτροπών, έμμισθοι αυλοκόλακες, αγράμματοι συμβουλάτορες, επικίνδυνοι σφουγγοκωλάριοι, δε μπορούν να αντικατασταθούν με πατσαβουρόχαρτα.

Δεν υπάρχει διάβασμα από τις φωτοτυπίες. Όλα τα μαθήματα που μίσησα ήταν συρραμένες λευκές κόλλες φωτοτυπάδικου. Ό,τι θυμάμαι από το σχολείο ήταν η μυρωδιά του βιβλίου. Η λαχτάρα αλλά περισσότερο η αγωνία να τα βγάλεις πέρα μ’ αυτό το τυπωμένο, εικονογραφημένο, τερατάκι με την κουκουβάγια.

Που άμα ήσουν από καμιά γειτονιά της επαρχίας και ο πατέρας σου ήταν λίγο αγρότης, λίγο εργάτης, και δεν ήταν ο πρώτος του χορού σε «μορφωτικό κεφάλαιο», που έλεγε ο γιος του ταχυδρόμου στην Αρμενία, ο Μπουρντιέ, μπορεί τα ίδια βιβλία να τα πετούσες στις φωτιές του Άη Γιάννη του Κλήδονα τέλος Ιούνη. Και να τα πήδαγες φλεγόμενα με ιαχές ζουλού, ξορκίζοντας μέσα από τη καύση τους το δαίμονα του θεσμού που κατάλαβες νωρίς, πως αργά ή γρήγορα θα σε λιώσει σα σκουληκάκι μεταφέροντας στο πέρασμά του το παιδί του ρετιρέ των δημοσίων υπαλλήλων, του άχρηστου κι ανάλγητου μέλους κάποιας επιτροπής, που στην αναμπουμπούλα χαίρεται σα λύκος, και τώρα προφασιζόμενος την κρίση αποφασίζει να σου στερήσει ακόμα και το σχολικό εγχειρίδιο.

Ώστε θα’ ναι όλα ασπρόμαυρα. Στο μελάνι του φωτοτυπάδικου τα χρώματα κοστίζουν. Ώστε θα’ ναι όλα ευτελή. Στη ξεφτιλισμένη χώρα όλα κοστίζουν για σένα που βύζαινες τη δωρεάν εκπαίδευση, τη δωρέαν περίθαλψη λες και το μητρικό γάλα δε θα’χε τέλος. Κι ούτε που ήταν δωρεάν. Την έχει πληρωμένη ο πατέρας σου ο ψηφοφόρος τους, ο φορολογούμενος, ο κάποτε φαντάρος, ο προσωρινά αγανακτισμένος, ο παντοτινά μαλάκας.

Κι εγώ που είμαι στο 6%, των παιδιών που μια μικρή κλωτσιά τους έριξε το apparatus, γιατί δε γινόταν αλλιώς, δε γινόταν να προχωράς χωρίς προέλευση, χωρίς ταξική συνείδηση, αλλά μετά συνέχισαν και συνεχίζουν, και μ’ έλεγε η μάνα μου βιβλιοφάγο, και στις πανελλήνιες που έπεσε θέμα το βιβλίο έγραψα 18.25, και τ’ αγάπησα για κάποιο λόγο τα βιβλία, και είναι η μόνη μου περιουσία, θα σου αγοράσω 3 αναπτήρες, 1 εύρω για να κάψεις μαζί με τις φωτοτυπίες κάθε αυταπάτη, πως αυτό το σχολείο, αυτού του κράτους, έχει μια θέση για σένα στο όχημα της κοινωνικής κινητικότητας, έχει μια στάλα παιδεία να σου προσφέρει. Άκου καλά. Τα εκπαιδευτήρια και τα κολλέγια ξεκίνησαν εγγραφές.

Στο απουσιολόγιο, αυτή την έντυπη ντροπή ενός σχολείου που επιβραβεύει τους άριστους χρήζοντάς τους παιδονόμους ομηλίκων, να σημειώσετε το κράτος. Δε το βρήκε η κυρία Λαμπροπούλου στη μυρωδιά του αντισηπτικού των νοσοκομείων και βγαίνει στα κανάλια και στη ζητιανιά. Δε το βρήκες κι εσύ στη μυρωδιά του βιβλίου και θα βγεις στα φωτοτυπάδικα. Θα το βρούμε στην μόνη μυρωδιά που θα το συμβολίζει: στα ασφυξιογόνα όσων μετράμε την απουσία του. Οι τρεις μυρωδιές του κράτους. Ξόφλησαν οι δυο σχεδόν χωρίς να πάρουμε μυρωδιά.

απο το blog «Tου κανενός το ρόδο»

ΟΛΜΕ «καρφώνει » Άννα

πηγή: το Ποντίκι

---

Από το Μαρικάκι

Για απαξίωση της παιδείας, σπατάλη κονδυλίων σε άχρηστες δράσεις, και αδιαφανείς διαδικασίες προκειμένου για την προώθηση των πολιτικών του υπουργείου , ενταγμένων στη λογική του ΔΝΤ, κατηγορεί η ΟΛΜΕ την Άννα Διαμαντοπούλου, σε ενημερωτική επιστολή προς την αρμόδια επίτροπο της ΕΕ Ανδρούλα Βασιλείου.

Σύμφωνα με την επιστολή, με την οποία η ΟΛΜΕ «καρφώνει» την Άννα στην Επίτροπο φέτος « οι δαπάνες για την παιδεία οδηγούνται σε μείωση ρεκόρ των τελευταίων 30 χρόνων και για πρώτη φορά το ποσοστό τους βρίσκεται κάτω από το 3% του ΑΕΠ (2,75% του ΑΕΠ για το 2011)» ενώ «για πρώτη φορά  παρατηρείται μείωση των δαπανών και σε απόλυτες τιμές».

Βέβαια, η ΟΛΜΕ επιμερίζει ευθύνες και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μία εκ των συμβαλόμενων στην επιβολή των περικοπών σε κοινωνικά αγαθά όπως η παιδεία και η υγεία, αλλά και στα εργασιακά δικαιώματα. Μάλιστα σημειώνεται στο κείμενο,

«οι νέες δεσμεύσεις που υπέγραψε η Ελληνική Κυβέρνηση με την Τρόικα, στις επικαιροποιημένες εκδοχές του μνημονίου, για τη δημιουργία «ειδικής ομάδας εκπαιδευτικής πολιτικής» με αποστολή τη δραστική περικοπή ακόμα και των ελάχιστων  δαπανών  που προβλέπονται με το νέο προϋπολογισμό» θέτουν την κυβέρνηση «ουσιαστικά και τυπικά υπό την κηδεμονία της Τρόικας».

Αυτή «πλέον θα αποφασίζει για τη λειτουργία της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες της με αυστηρώς λογιστικά κριτήρια έχοντας ως δηλωμένο της στόχο το «φθηνό σχολείο». Στην πραγματικότητα με αυτό τον τρόπο έχουν αχρηστευτεί οι διακηρύξεις της Ε.Ε. ότι η διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής αποτελεί αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους της ΕΕ».

Στο σημείο αυτό αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς η επίκληση από την ΟΛΜΕ της «κατάστασης ανάγκης» προβλεπόμενης στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου: «Υπάρχουν ισχυροί ηθικοί, νομικοί και πολιτικοί λόγοι που μας ωθούν να μην αποδεχτούμε την πολιτική του Μνημονίου» αναφέρεται στην επιστολή η οποία παρακάτω γίνεται πιο σαφής. «Υπενθυμίζουμε χαρακτηριστικά ότι, και μόνο με επίκληση της «κατάστασης ανάγκης» (state of necessity) που προβλέπει η Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου του ΟΗΕ (1613^η Συνάντηση, της 17^ης Ιουνίου 1980), «ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να αναγκαστεί να κλείσει σχολεία, πανεπιστήμια, δικαστήρια, να εγκαταλείψει τις δημόσιες υπηρεσίες επιφέροντας χάος και ανησυχία στην κοινωνία, μόνο και μόνο για να εξασφαλίζει κονδύλια αποπληρωμής δανείων» σε ξένους και εγχώριους δανειστές.

Παραταύτα, οι κάθε λογής περικοπές συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, ακόμα και στις λειτουργικές δαπάνες σχολείων με αποτέλεσμα αυτό να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις στοιχειώσεις καθημερινές ανάγκες του την ώρα που το μνημόνιο ρίχνει τις εκπαιδευτικές δαπάνες στο μισό του μέσου όρου της ΕΕ.

Όσον αφορά τους χειρισμούς της ίδιας της υπουργού, η ΟΛΜΕ δίνει έμφαση σε δύο πράγματα:

Αφενός στο  ότι « δεν υπάρχει πλέον στοιχειώδης διαπραγμάτευση και ουσιαστικός διάλογος μεταξύ Υπουργείου Παιδείας και των εκπαιδευτικών  ομοσπονδιών».

Αφετέρου, στο ότι ακόμα και αυτά τα πολύτιμα κονδύλια του ΕΣΠΑ σκορπίζονται δεξιά και αριστερά:

«Θα έπρεπε αντί τα κονδύλια αυτά να σπαταλούνται  σε επιμέρους δράσεις οι οποίες ελάχιστα ή και καθόλου δεν συμβάλουν στη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας (π.χ. ενημερώσεις για την τρέχουσα εκπαιδευτική πολιτική, για διαφήμιση των πολιτικών που ασκήθηκαν, δημοσκοπήσεις κοινής γνώμης για εκπαιδευτικά θέματα, ανούσιες ημερίδες και προγράμματα κ.λπ.), να διατίθενται για τις πραγματικές ανάγκες της δημόσιας εκπαίδευσης .

Την ώρα που ο χώρος της εκπαίδευσης υφίσταται τα αποτελέσματα μιας πρωτοφανούς λιτότητας και περικοπών στα στοιχειώδη, την ώρα που το υπουργείο χρωστά στους εκπαιδευτικούς εκατομμύρια ευρώ από δεδουλευμένα προηγούμενων ετών, την ώρα που περικόπτονται προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας των μαθητών, την ώρα που προωθείται η συγχώνευση/κατάργηση σχολικών μονάδων, είναι πρόκληση και σκάνδαλο να  σπαταλούνται χρήματα σε άχρηστες δράσεις, συμβούλους, ταξίδια, ημερίδες χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, να δίνονται αμοιβές ιδιωτικές εταιρίες κ.λπ. Είμαστε σε θέση αν μας ζητηθεί να αποδείξουμε με συγκεκριμένα στοιχεία αυτές τις καταγγελίες μας».

Παρόλο που η επιστολή αυτή απευθύνεται ουσιαστικά σε αυτόν που επιβάλλει αυτή την πολιτική- τι να κάνει και η Ανδρούλα, να πιάσει την Άννα από το αυτί ή να της πει «καλά πας κορίτσι μου»- δεν παύει να είναι μια σημαντική καταγραφή και απεικόνιση της καταστασης (με σοβαρές αιχμές και καταγγελίες για την υπουργό), από την μεγαλύτερη συνδικαλιστική ένωση της χώρας στο χώρο της εκπαίδευσης.

Τώρα, αν θα ιδρώσει το αυτί της Ανδρούλας για την Αννούλα, άλλο θέμα…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΗΣ Γ ΕΛΜΕ

Γαλάτσι, 15/04/2011

Νιώθουμε την ανάγκη να διαμαρτυρηθούμε για τη στάση του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τν απόφαση έναρξης των πανελλαδικών εξετάσεων στις 12/5, μια εβδομάδα δηλαδή νωρίτερα από την αναμενόμενη ημερομηνία.

Οσοι βρίσκονται στο χώρο της παιδείας, γνωρίζουν ότι αυτή η μικρή θεωρητικά επίσπευση της διαδικασίας των εξετάσεων σημαίνει : α) για τους εκπαιδευτικούς συμπίεση της ύλης που απομένει ή αγώνα δρόμου ώστε να καλυφθεί η εξεταστέα ύλη πριν το Πάσχα αφού μετά απομένουν μόλις 4 μέρες «καθαρών» μαθημάτων, β) για τα παιδιά, πολιτιστικές εκδηλώσεις και ημερήσιες εκδρομές που πρέπει να ακυρωθούν και, ειδικά για τους μαθητές της Γ’ λυκείου μια εβδομάδα λιγότερο διάβασμα για τις πανελλαδικές.

Δεν μπορεί να μη συνδυαστούν τα παραπάνω και με την απόφαση να επιτραπεί στους μαθητές της Γ’ λυκείου να εξεταστούν μόνο ενδοσχολικά στα πανελλαδικά μαθήματα – εάν το επιθυμούν – έτσι ώστε να μπορέσουν να αποφοιτήσουν ευκολότερα. Μια απόφαση που, φαινομενικά, είναι υπέρ των μαθητών, αν ληφθεί όμως υπόψη η χρονική στιγμή που ανακοινώθηκε (αφού αυτοί οι μαθητές θα μπορούσαν να το γνωρίζουν νωρίτερα και να κάνουν ένα διαφορετικό οικογενειακό και οικονομικό προγραμματισμό) καταλαβαίνουμε ότι γίνεται για λόγους λαϊκισμού ώστε να μειωθούν οι αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας.

Μετά λοιπόν τις συγχωνεύσεις, τις καταργήσεις, την απουσία διαλόγου με τους εκπαιδευτικούς, την αύξηση των μαθητών ανά τάξη, το σχεδιασμό του «Νέου Λυκείου» πάνω σε ένα παλιότερο, έρχεται και η βιασύνη για τις εξετάσεις, «μικρό» σε σχέση με τα προηγούμενα αλλά στην ίδια λογική: Αδιαφορία για την δημόσια παιδεία , για τη διδακτέα ύλη, τις εκδηλώσεις, την προετοιμασία των παιδιών. Ενδιαφέρον μόνο για το πώς θα περικοπούν λίγα ευρώ παραπάνω και από την παιδεία (με την εξοικονόμηση δαπανών για σαββατοκύριακα, για επιτροπές μέσα στον Ιούλιο, βαθμολογικά κέντρα κλπ)προκειμένου να μη χάσουν οι τραπεζίτες λίγες χιλιάδες παραπάνω μέσα στα δις που διαχειρίζονται.

Το μόνο θετικό απ’ όλα αυτά είναι ότι αρχίζουν πλέον και αφυπνίζονται και αυτοί που δεν είναι μέσα στο χώρο της εκπαίδευσης και κυρίως οι γονείς και τα παιδιά. Είχε πει η κυρία Διαμαντοπούλου ότι τους εκπαιδευτικούς τους έχει κοντά της, ερμηνεύοντας το ποσοστό κάποιας απεργίας ως συμφωνία με την πολιτική της.. Δεν ξέρουμε γιατί το Υπουργείο κοιτάζει μόνο τα ποσοστά των απεργιών – ιδιαίτερα σε μια τόσο δύσκολη οικονομικά περίοδο για κάθε οικογένεια – και όχι και τις άλλες μορφές διαφωνίας, μέσα και έξω από τα σχολεία, στους δρόμους, στις γειτονιές, στα έντυπα, στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας σε όλη την ελληνική κοινωνία.

Οι εκπαιδευτικοί φυσικά και δεν είναι μαζί με την κυρία Διαμαντοπούλου. Είναι κοντά στα παιδιά και  εκεί θα τους βρει η κυρία Υπουργός να υπερασπίζονται με κάθε τρόπο (με ή χωρίς απεργίες) το δικαίωμα των παιδιών για ουσιαστική, δημόσια και δωρεάν παιδεία.

Ραντεβού στους δρόμους.

Γιάννης Γαρουφαλιάς, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Βίκυ Βέκιου, Δωρα Ξυπολιά, Γεωργία Βαλωμένου, Ράνια Καλαντζή,  Μαριάννα Πρωτονοταρίου.

Ανοιχτή επιστολή προς γονείς και εκπαιδευτικούς για το «Νέο σχολείο»

Η παιδεία των συγχωνεύσεων, του Παναγιώτη Σωτήρη

Υπάρχουν κάποιες στιγμές που τα δημόσια πολιτικά πρόσωπα, έστω και άθελά τους, ομολογούν περισσότερα από όσα θα ήθελαν. Αφορμή για αυτή την παρατήρηση η δήλωση της Υπουργού Παιδείας κ. Άννας Διαμαντοπούλου ότι «δεν υπάρχει καμία αναφορά στο μνημόνιο σε οτιδήποτε που να αφορά συνενώσεις ή επιλογές για θέματα σχολείων ή Πανεπιστημίων».

Προφανώς η κ. Υπουργός ήθελε με αυτή τη δήλωση να αποσυνδέσει τους σχεδιασμούς στην εκπαίδευση από το ζήτημα του Μνημονίου και όλους τους σχετικούς αρνητικούς συνειρμούς, στο πλαίσιο και του άγχους για την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα. Για τους επαγγελματίες της πολιτικής και της κυβερνητικής εξουσίας είναι, ακόμη, «κακή δημοσιότητα» να συνδέσουν το όνομά τους με περικοπές δαπανών στην Παιδεία.

Βέβαια, το πρόβλημα είναι ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα στην εκπαίδευση είναι ακριβώς εκτεταμένες περικοπές δαπανών, προσωπικού και εκπαιδευτικού έργου: περιορισμός των διορισμών εκπαιδευτικών, εκτεταμένες συγχωνεύσεις σχολείων με βασική επιδίωξη να περιοριστούν οι οργανικές θέσεις, περικοπές πιστώσεων, πάγωμα διορισμών και προκηρύξεων στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Κυριαρχεί η λογική της εξοικονόμησης πόρων, ενώ το Υπουργείο συχνά παρουσιάζει το εκπαιδευτικό σύστημα ως σπάταλο, φτάνοντας μέχρι του σημείου να υποστηρίζει ότι π.χ. τα «πανεπιστήμια έχουν πολύ λίπος για να κάψουν».  Οι συνέπειες αυτών των περικοπών γρήγορα θα φανούν: σχολικές μονάδες με υπερβολικά αυξημένο αριθμό μαθητών σε ανεπαρκή κτίρια, υπερσυγκέντρωση μαθητών ανά τάξη, αύξηση των μετακινήσεων μαθητών, υποβάθμιση του διδακτικού έργου, επιδείνωση του σχολικού κλίματος, συρρίκνωση των μαθημάτων και των εργαστηρίων που θα προσφέρονται στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Προφανώς, όλα αυτά σχετίζονται και με το Μνημόνιο και τα αλλεπάλληλα κύματα περικοπών δημοσίων δαπανών που αυτό περιλαμβάνει, διαμορφώνοντας συνθήκη πραγματικής κοινωνικής ερήμωσης.

Γιατί, όμως, σπεύδει η Υπουργός να δηλώσει ότι αυτά τα μέτρα αποτελούν ούτως ή άλλως επιλογή της κυβέρνησης; Νομίζω ότι η απάντηση βρίσκεται στο ότι σήμερα ξεδιπλώνεται μια συνολική αλλαγή υποδείγματος για το χώρο της εκπαίδευσης, που υπερβαίνει τις απαιτήσεις περικοπών του Μνημονίου. Στο νέο αγοραίο υπόδειγμα πρέπει να έχουμε με κάθε τρόπο εξοικονόμηση κόστους, οικονομίες κλίμακας και αναζήτησης των φθηνότερων λύσεων, όπως στην παραγωγή οποιουδήποτε αγαθού, αδιαφορώντας την ιδιαιτερότητα και τις απαιτήσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στο νέο σχολείο και το νέο πανεπιστήμιο θα πρέπει να κυριαρχήσει μια αμιγώς εργαλειακή αντιμετώπιση της μάθησης, με έμφαση στην πληροφορία και όχι τη γνώση και υποτίμηση πλευρών όπως η ολόπλευρη μόρφωση, η ιστορική ή κοινωνική συνείδηση, η κριτική εμβάθυνση. Επιπλέον, η ανταποδοτικότητα και η άμεση ή έμμεση καταβολής διδάκτρων αντιμετωπίζεται όχι ως λύση ανάγκης, αλλά ως πλευρά μιας αναγκαίας σχέσης πελάτη – παρόχου, καθώς θεωρείται ότι μόνο αυτή που μπορεί να εξασφαλίσει την αμοιβαία υπευθυνότητα αλλά και την πολυθρύλητη «διασφάλιση ποιότητας».

Αυτό, όμως, που αποσιωπάται είναι ότι σε αυτό το νέο υπόδειγμα η έννοια της παιδείας ως κοινωνικού αγαθού και ως συλλογικού αιτήματος διακυβεύεται. Θα οδηγηθούμε σε πραγματικά ελλείμματα δεξιοτήτων, σε ένταση της ταξικότητας της εκπαίδευσης και σε πόλωση ανάμεσα στον κύριο όγκο του εκπαιδευτικού συστήματος και τους όποιους δημόσιους ή ιδιωτικούς «πόλους αριστείας», σε υποχώρηση της κριτικής σκέψης.

Η αντίσταση στις συγχωνεύσεις και τις περικοπές στην παιδεία, δεν είναι μάχη οπισθοφυλακής, ούτε «υπεράσπιση κεκτημένων», αλλά αναγκαία πάλη για να μην αλώσει η λογική της αγοράς ένα χώρο που πρέπει να παραμείνει προσανατολισμένος στην ικανοποίηση πραγματικών κοινωνικών αναγκών.

πηγή:  alfavita

Δελτίο Τύπου Ημέρας Δράσης για την Παιδεία

Την Παρασκευή 25/2/2011 μαθητές, καθηγητές, δάσκαλοι και γονείς έδωσαν μαχητικό παρόν κλείνοντας συμβολικά για δυο ώρες την Λεωφόρο Γαλατσίου στο ύψος της Γκράβας.

Με την διαμαρτυρία μας αυτή δηλώνουμε την αντίθεσή μας στα σχέδια της κυβέρνησης για τις αθρόες συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολείων.

Απέναντι σε ένα «νέο» σχολείο που αναπαράγει με το χειρότερο τρόπο το παλιό,  λέμε κατηγορηματικά όχι. Διεκδικούμε ένα δημόσιο δωρεάν σχολείο που θα σέβεται τους μαθητές, θα αναπτύσσει την κριτική τους σκέψη, θα προωθεί την αγάπη για τη γνώση, θα διδάσκει την αλληλεγγύη και τη συλλογικότητα που τόσο πολύ την έχουμε ανάγκη σήμερα, ένα σχολείο χωρίς αποκλεισμούς.

Σε κάθε περίπτωση τα σχέδιά τους για το συγκρότημα της Γκράβας ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ

Γ’ ΕΛΜΕ ΑΘΗΝΑΣ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΑΣΚΑΛΩΝ «Η ΑΘΗΝΑ» – ΕΝΩΣΗ ΓΟΝΕΩΝ & ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ 5ης ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ του Δήμου Αθήνας